Ertugliflozine middel is een bloedsuikerverlagend geneesmiddel (antidiabeticum) dat afkomstig is uit de humane geneeskunde. Het wordt daar gebruikt bij de behandeling van diabetes type 2. Het middel zorgt ervoor dat minder glucose uit de voorurine door de nieren wordt opgenomen, terug in de bloedbaan. In plaats daarvan wordt het uitgeplast.
Gewichtsverlies en vochtafdrijving
Het verlies van glucose via de urine zorgt voor een calorieverlies, wat kan leiden tot gewenst gewichtsverlies. Het middel heeft ook een licht bloeddrukverlagend effect, waarschijnlijk door een diuretisch werking (meer vochtverlies via de urine).
Voor de extreem leergierigen onder ons: ertugliflozine is een sodium glucose cotransporter-2 inhibitor of SGLT2i. Andere voorbeelden daarvan, die ook bij paarden uitgeprobeerd zijn, zijn canagliflozine [1] en velagliflozine.
Voor welke paarden?
Ertugliflozine kan door de dierenarts worden voorgeschreven als aanpassingen in voeding en lichaamsbeweging —nadat je echt (!) alles hebt gedaan wat mogelijk is— en eventueel gebruik van het antidiabeticum metformine onvoldoende zijn om de bloedsuikerspiegel, insulinewaarden en lichaamsgewicht onder controle te houden.
Een goed voorbeeld is een zwaar hoefbevangen paard met EMS/ID, inclusief ernstig overgewicht, dat door de pijn niet genoeg kan bewegen om af te vallen; zelfs niet met hoefschoenen. Sommige van dit soort paarden, die al maanden lang zwaar kreupel waren en niet voldoende reageerden op aanpassingen in voeding en beweging, lieten in een onderzoek uit 2022 verbazingwekkende vooruitgang zien. Tot vrolijk door de wei galopperen aan toe. De insulinewaarden daalden gemiddeld met een factor zeven en de kreupelheidsscore op de 12-punts aangepaste Obel-schaal ging van van 9.7 naar 1.3 [2]. Voor dit laatste hebben de onderzoekers nog geen verklaring, al is het natuurlijk wel goed nieuws.
Nadelen
Van het gebruik van het middel bij mensen weten we dat door het hogere glucosegehalte in de urine bacteriën sneller kunnen groeien, wat het risico op urineweginfecties zou kunnen vergroten. Door het diuretische effect kan er een verhoogd risico zijn op uitdroging. Of dit bij paarden ook zo is, is nog niet onderzocht. Wat we wel weten is dat sommige behandelde paarden meer gaan drinken en plassen (polydipsie en polyurie).
Bloedvervetting
Verder gaan de bloedvetwaarden in de eerste maand van behandeling omhoog. Voor EMS-paarden met hypertriglyceridemie (een specifike vorm van bloedvervetting) is dat niet handig. Gelukkig dalen die waarden ook weer na die periode en lieten de paarden geen klinische verschijnselen zien die bij dit probleem horen.
Off-label
Omdat er nog geen veterinaire variant van het middel bestaat, mag de dierenarts het humane middel voorschrijven. Dit wordt off-label gebruik genoemd. Er zijn echter nog niet veel dierenartsen die dat doen. Dat is omdat er weinig wetenschappelijke studies zijn die de effectiviteit en veiligheid van ertugliflozine bij paarden ondersteunen, waardoor veel dierenartsen terughoudend zijn om het voor te schrijven.
Voor de zekerheid en om misverstanden te voorkomen: de onderzoekers in beide geciteerde publicaties benadrukken dat SGLT2i’s geen vervanging zijn voor dieet- en bewegingsaanpassingen. Deze moeten altijd eerst met aandacht en toewijding toegepast worden.
Je wilt meer weten
Hou je van dit soort uitgebreide en objectieve informatie over paarden? Mijn boeken staan er vol mee! Toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen die jou en je paard gaan helpen.
- In liefde loslaten : de laatste reis van je paard [euthanasie]€ 11,50
- Hoefkatrolontsteking : begrijpen, behandelen, genezen [softcover]€ 36,99
- Het PPID-boek€ 27,50
- Antwoordenboek Hoefbevangenheid : meer dan 200 vragen beantwoord€ 14,50
- Hoefbevangenheid : begrijpen, genezen, voorkomen [softcover]€ 37,99