Elk paard heeft een andere pijngrens, een andere reactie op veranderende omstandigheden en een ander zelfgenezend vermogen. Een voorspelling over hoe de genezing zal verlopen is daardoor lastig, maar laten we een poging doen.
Neem de oorzaak weg
Hoelang het duurt voordat je paard weer beter is, hangt voor een groot deel af van hoe erg de hoefbevangenheid oorspronkelijk was en hoe snel je erbij was om de oorzaak weg te nemen en de behandeling te starten. Een goede dierenarts en hoefverzorger zorgen daarbij dat het in ieder geval niet langer gaat duren dan strikt noodzakelijk. Tenslotte is jouw rol erg belangrijk. Heb je de leefomstandigheden van je paard kunnen perfectioneren? Aanpassingen in voeding, huisvesting en beweging zijn onmisbaar voor een goed en voorspoedig herstel van de hoefbevangen patiënt.
(foto: Komarov Egor)
Maar hoe lang duurt het nou?
Als dit allemaal in orde is zal een paard dat voor de eerste keer hoefbevangen raakt, waarbij de oorzaak een incident was dat van buiten kwam (dus geen hormonale afwijkingen of chronische ontstekingen) en waarbij die oorzaak snel verholpen is en er geen hoefbeenkanteling is of schade aan het hoefbeen, normaal gesproken binnen zes tot twaalf weken genezen zijn. Daarna duurt het ongeveer een jaar voordat de schade aan het hoefweefsel uitgegroeid is.
Hoefbeenkanteling of zinker
In het geval van een hoefbeenkanteling, een zinker of ernstige schade aan weefsels zoals het hoefbeen, duurt het veel langer. De schade kan zo groot zijn dat deze onomkeerbaar is. Een paard waarbij het hoefbeen voor het grootste deel gedemineraliseerd is (osteopopenie), zal altijd in meer of mindere mate hoefbevangen blijven.
Echt waar: neem de oorzaak weg!
Zolang de oorzaak niet onder controle is, is de kans groot dat je paard bevangen blijft of het steeds opnieuw wordt. Hetzelfde geldt als de leefomstandigheden niet beter worden. Als je paard geen goede, natuurlijke beweging krijgt, zijn dagen op stal doorbrengt en suikerrijk gras of biks en granen te eten krijgt, zal het succes van een goedbedoelde pijnstiller of ontstekingsremmer erg lang op zich laten wachten. Ook als de hoefverzorging slecht of ouderwets is, kun je blijven wachten op betere tijden. Hoefschoenen zijn daarentegen erg handig om de genezing sneller te laten verlopen.
(foto: Philippe Oursel)
En als dat niet kan?
In sommige gevallen is de onderliggende kwaal ongeneeslijk of je krijgt er geen grip op. Sommige paarden met EMS of PPID blijven de rest van hun leven hoefbevangen. Ze hebben betere en mindere periodes. Jouw werk is dan om de schade te beperken en complicaties zoals abcessen behandelen. Geen prettig vooruitzicht, maar wel dankbaar en nobel werk.
Hoe weet ik wanneer het over is?
De eerste aanwijzing dat de acute fase van hoefbevangenheid weer voorbij is, is als je de klinische verschijnselen niet meer ziet. Je hoefverzorger ziet dingen in de hoef die jij misschien niet ziet. Heb je twijfels, vraag hem dan ook of hij denkt dat de ellende nu voorbij is. Wil je echt zekerheid, dan kan je dierenarts opnieuw klinisch en beeldvormend onderzoek doen. Uitslagen van bloedonderzoek en röntgenfoto’s zijn verhelderend. Vooral die laatste laten zien wanneer er geen sprake meer is van chronische hoefbevangenheid.
Symptoombestrijding
Je dierenarts kan je ook vertellen of je paard echt niet meer hoefbevangen is of dat het alleen de klinische verschijnselen zijn die succesvol onderdrukt zijn. Zo is de hoeveelheid pijn niet de beste aanwijzing voor hoe het ervoor staat. Sommige paarden laten geen pijnsignalen meer zien terwijl er nog wel weefselschade is.
Hoe bouw ik de training van mijn paard weer op?
Oké, die hoeven zien er weer prima uit. Opzadelen en rijden maar. Nou, néé dus. Hoefbevangenheid is namelijk geen hoefziekte. Er is altijd meer aan de hand. Het kost tijd voordat alles weer als vanouds is. De bevangenheid heeft de hoef verzwakt en het duurt een tijdje voordat het lichaam die zwakte heeft hersteld. Wees geduldig en laat de hoef zich stabiliseren voordat je je paard weer aan het werk zet. Hetzelfde gaat op voor de onderliggende kwalen. Misschien zijn die niet meer zo ernstig dat ze je paard hoefbevangen maken, maar het kan goed zijn dat je paard nog aan het herstellen is van bijvoorbeeld een ontsteking. Vraag je dierenarts hoe het daarmee staat.
Doe het voor je paard
Ga je weer aan de slag met je paard, doe dit dan voor hém en niet voor jezelf. Rijden is de eerste tijd uitgesloten. Ga rustig kleine eindjes wandelen met goed bekapte hoeven in hoefschoenen. Je kunt ook beweging geven met grondwerk of door te spelen met het paard. Bied sociale interactie met andere paarden, plaats hooiplaatsen, waterbak en liksteen ver van elkaar of maak met schrikband een pad in de wei of bak. Een paddock paradise stimuleert beweging ook erg goed.
Doe het met beleid
Ga je weer rijden, doe dit dan als alle beweging probleemloos gaat, op hoefschoenen met inlegzooltjes en als de zool van de hoef zelf dik genoeg is. Je hoefverzorger kan je vertellen wanneer dit is. De dierenarts kan het met een röntgenfoto vaststellen. Voer de training langzaam op in lengte en zwaarte. Maak de afstanden niet te lang, belast het paard niet te veel en rijd in een rustig tot middelmatig tempo. Laat het paard zelf bepalen waar het zijn hoeven neerzet. Longeren en bewegen in een stapmolen belasten de zich herstellende hoeven te veel. Voorlopig even niet doen.
Je wilt meer weten
Hou je van dit soort uitgebreide en objectieve informatie over hoefbevangenheid?
‘Hoefbevangenheid : begrijpen, genezen, voorkomen’ staat er vol mee! 334 pagina’s met toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen die jou en je paard gaan helpen.
Fijn en duidelijk beschreven! Naast natuurlijk alles van een dierenarts te volgens is dit een fijn steuntje in de rug 😄