Drinkt en plast je paard meer dan normaal?

Bij een paard in het weiland valt het misschien minder snel op dan bij een paard dat op stal gehouden wordt. Toch is het belangrijk om in de gaten te houden of je paard niet opeens veel meer drinkt en plast dan normaal of dan andere paarden. Het kan een teken zijn van EMS/insulinedysregulatie of van PPID (de ziekte die we vroeger Cushing noemden).

Glycosurie

Veel plassen en veel drinken zijn tekenen (klinische verschijnselen) van EMS/insulineresistentie. Dat zit zo: een van de gevolgen van insulineresistentie (een onderdeel van EMS/insulinedysregulatie) is een verhoogde suikerpiegel in het bloed (hyperglykemie). Normaal gesproken zijn de nieren goed in staat suiker uit de zogenoemde voorurine te halen, voordat dit urine wordt.

Maar als de hoeveelheid suiker in de voorurine hoger is dan de maximale opnamecapaciteit van de nieren (de nierdrempel), dan komt er suiker in de urine terecht. Dit wordt glycosurie genoemd. De suiker houdt vocht vast, waardoor het paard meer gaat plassen (polyurie) en daardoor ook meer gaat drinken (polydipsie).

Interessant weetje: Bij ezels komen polyurie en polydipsie minder vaak voor dan bij paarden en pony’s.

PPID en cortisol

Het verhoogde cortisolgehalte dat we soms in het bloed van paarden met PPID zien (hypercortisolemie), heeft een remmend effect op het antidiuretisch hormoon (ADH). Door het stimuleren van waterresorptie door de nieren zorgt ADH ervoor dat er minder water in de urine terechtkomt. Een remming van ADH is daarmee een tweede oorzaak van polyurie bij paarden met PPID. Bovendien wordt er al minder ADH aangemaakt. Dit komt doordat de vergrote middenkwab van de hypofyse drukt op het deel van de achterkwab (pars posterior, neurohypofyse) waar ADH opgeslagen wordt en van waaruit het in het bloed terechtkomt.

PPID en EMS/insulinedysregulatie

Tenslotte hebben ongeveer twee van de drie paarden met PPID ook last van EMS/insulinedysregulatie. Voor hen is de kans op polyurie en polydipsie dus nog groter. Met 30% is de combinatie van polyurie en polydipsie een belangrijk klinisch verschijnsel bij paarden met beide aandoeningen [1].

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer actuele, correcte en objectieve informatie over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.