faq, veelgestelde vragen, hoefbevangen, hoefbevangenheid, wanneer, waarom, hoe lang,antwoord, oorzaak, behandeling, herkennen, genezen, voorkomen, diagnose, voeding, hooi, gras, suiker

Op deze pagina vind je beknopte antwoorden op veelgestelde vragen over hoefbevangenheid en PPID (de ziekte die we vroeger ‘Cushing’ noemden) om je te helpen de gezondheid van je paard te begrijpen en te verbeteren.

c Alles uitvouwen C Alles invouwen

4. Behandeling: wat te doen bij hoefbevangenheid? (1)

Pergolide wordt in de lever afgebroken (gemetaboliseerd) en de afbraakproducten (metabolieten) worden voornamelijk via de urine uitgescheiden. Een klein deel van de metabolieten kan in de darmen terechtkomen en dus in de mest. Als het medicijn niet helemaal wordt afgebroken, kunnen kleine hoeveelheden ervan ook in de mest zitten.

Kortom: hoewel het lichaam efficiënt is in het afbreken van medicijnen, kunnen er dus sporen van pergolide of afbraakproducten ervan in de mest aanwezig zijn. Deze komen vervolgens in de bodem terecht waar ze invloed zouden kunnen hebben op het bodemleven.

De planten die in de bemeste grond groeien kunnen deze afbraakproducten of de werkzame stof opnemen, waarna ze in jouw lichaam terechtkomen. De kans dat ze vervolgens directe gezondheidsproblemen veroorzaken is klein. De langetermijneffecten van het consumeren van kleine hoeveelheden medicijnresten zijn echter niet goed bekend. Wat betreft pergolide, is daar zelfs helemaal niets over bekend.

Groenten met wortels die diep in de grond reiken, nemen meer van dit soort stoffen op. Denk hierbij aan wortelen, radijsjes en pastinaak.

Wil je het zekere voor het onzekere nemen en toch de mest gebruiken, doe dit dan pas na een periode van compostering van minimaal zes maanden tot een jaar. Of gebruik het gewoon niet; dan weet je het 100% zeker.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

8. PPID: de ziekte die we vroeger 'Cushing' noemden (9)

PPID (de ziekte die we vroeger ‘Cushing‘ noemden) doet op zichzelf geen pijn. Het veroorzaakt wel allerlei complicaties, waarvan sommige pijnlijk kunnen zijn. Paarden met PPID hebben vaker abcessen, ontstekingen en infecties. Die kunnen pijnlijk zijn. Sommige PPID-ers hebben een ernstig en pijnlijk gebitsprobleem: EOTRH. Vraag je paardentandarts wat hij kan doen om de pijn te verlichten.

Maar het bekendste en pijnlijkste probleem waar veel PPID-paarden last van hebben is natuurlijk hoefbevangenheid. Zorg dat je paard zo snel mogelijk de juiste hoefzorg krijgt. Zoek een goede hoefverzorger. Koop hoefschoenen met zachte inlegzooltjes.

Echt alles weten over PPID?

Wil je heel veel toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

In een groot onderzoek uit 2016 met paarden van alle leeftijden, was de gemiddelde leeftijd waarop de diagnose PPID gesteld werd 21 jaar [1]. Hun gemiddelde levensverwachting na diagnose was nog bijna tien jaar. 31 jaar is dus goed haalbaar.

Je zult vaak wel extra moeite moeten doen om de laatste levensjaren zo comfortabel en pijnloos mogelijk te laten zijn. Hoe je dat doet, lees je in dit boek:

Share

Pergolide (voor paarden bekend onder de merknamen Prascend™, Pergoquin™, Pergolife™ en Pergosafe™) werd in 2007 van de markt gehaald vanwege complicaties bij parkinsonpatiënten, met name problemen met de hartkleppen. Maar de effecten van geneesmiddelen kunnen variëren tussen diersoorten en deze problemen zijn bij paarden nog niet waargenomen.

Wat zegt de wetenschap?

Er zijn twee onderzoeken die grondig naar dit onderwerp hebben gekeken. De onderzoekers concludeerden dat de behandeling van PPID met pergolide geen invloed heeft op de hartkamerfunctie, geen afwijkingen aan de hartkleppen veroorzaakte [1] en ook geen invloed had op de hartslag als reactie op inspanning [2].

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

Van midden–juli t/m midden–november produceert de hypofyse meer ACTH. Dit noemen we de seizoensgebonden stijging. In september en oktober bereikt deze stijging zijn hoogtepunt. Bij paarden met PPID zijn de waarden in die periode veel hoger dan bij gezonde paarden. Daarom kun je dan het beste een ACTH-test laten doen, aangezien het verschil tussen paarden mét en zónder PPID veel eenvoudiger te meten is. Hierdoor zijn ook vroege gevallen makkelijker te herkennen.

seizoensgebonden stijging, stress, ontsteking, immuunsysteem, voeding, beweging, pijnmanagement, hoefbevangenheid, weidegang, gras, suikergehalte, koolhydraten, lichaamsconditie, leptine, pijnstilling, pijnbestrijding, voermanagement, hyperglycemie, corticotropine, monitoring, risicofactoren, insulineresistentie, cushing, laminitis, hormonen, cortisol, diagnose, symptomen, behandeling, medicatie, pergolide, paarden, pony's, bloedtest, endocrien, glucose, overgewicht, metabolisme, management, preventie, dierenarts
Bij weinig overtuigende klinische verschijnselen, zou een test meer zekerheid kunnen geven

Referentiewaarden

De referentiewaarden (normaalwaarden) van het laboratorium zijn aangepast om rekening te houden met de seizoensgebonden stijging, zodat de kans op fout-positieve en fout-negatieve resultaten zo klein mogelijk is.

In 2010 is er een onderzoek gedaan met bloedmonsters van meer dan 1000 paarden. Op basis daarvan zijn referentiewaarden vastgesteld die we sindsdien gebruiken voor paarden die leven in de gematigde zone van het noordelijk halfrond [1]. Dit systeem, dat nunog het meest gebruikt wordt in Nederland en België, gaat uit van twee mogelijke uitkomsten, namelijk wel of geen PPID. Van november–juli geldt een paard als PPID-positief als de waarde hoger is dan 29 pg/ml (picogram per milliliter). Van augustus–oktober ligt de grens bij 47 pg/ml.

ACVIM-waarden

Onlangs zijn door The American College of Veterinary Internal Medicine (ACVIM) veel hogere grenswaarden gedefinieerd voor de diagnose van PPID in de herfstmaanden (tabel 1). De seizoensgebonden stijging begint volgens de ACVIM ook eerder en loopt langer door. De piek ligt nog steeds in september en oktober. De indeling maakt onderscheid tussen negatief, twijfelgeval en positief. Deze indeling begint ook in Nederland en Vlaanderen steeds vaker gebruikt te worden.

EEG-waarden

De PPID-werkgroep van de Equine Endocrinology Group (EEG) adviseert een indeling in vier perioden (tabel 2). Deze indeling wordt bij ons nog niet veel gebruikt, maar begint wel steeds meer voet aan de grond te krijgen. En dat is goed nieuws omdat deze nog gedetailleerder is en minder kans geeft op fout-positieve of negatieve uitkomsten.

seizoensgebonden stijging ACVIM EEG referentiewaarden ACTH ACTH-bepaling vals-positief vals-negatief pseudocushing Cushing PPID bloedwaardes laboratoriumuitslag farmacofobie

Worden die testen niet vooral aangeboden omdat het de fabrikanten van pergolide geld oplevert?

Het testen doe je, als het goed is, in het belang van het paard. Dit belang moet losstaan van het feit dat medicijnen geld kosten, net als alle andere therapieën en remedies trouwens. Wie ze aanbiedt, verdient daar geld aan.

Vergeet ook niet dat je door te testen juist veel nauwkeuriger de dosering kunt aanpassen, bijvoorbeeld door deze naar beneden bij te stellen, een verhoging tot een minimum te beperken of dit nog even uit te stellen. Zo kun je als paardeneigenaar/consument niet alleen voorkomen dat je paard overbehandeld wordt, maar zelfs voorkomen dat de producent te veel geld verdient, mocht dat heel belangrijk voor je zijn.

Boehringer Ingelheim, de fabrikant van Prascend™, biedt elke herfst 50% korting op de laboratoriumkosten van de ACTH-test. In de kleine lettertjes staat wel dat deze korting alleen geldt als de dierenarts vervolgens Prascend™ voorschrijft. Aan jou de keuze wat je liever hebt, circa 30 euro korting of meer keuzevrijheid.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek‘.

Share

Nee, dat moet je niet doen. Zowel Prascend™ als andere merken van pergolide, zoals Pergoquin™, Pergolife™ en Pergosafe™, hebben een korte halfwaardetijd (de tijd waarin de hoeveelheid van een medicijn in het lichaam afneemt tot de helft), die ongeveer zes uur bedraagt.

Hormonale schommelingen

Als je het medicijn om de dag toedient, zal het op de tweede dag nauwelijks nog effect hebben. Hierdoor kunnen hormonale schommelingen ontstaan, wat voor een paard met PPID, dat al zoveel last heeft van hormonale ontregeling, een slecht idee is.

Hypofysevergroting

Sommige mensen zeggen dat ze het toch doen omdat ze aan hun paard zien ‘dat hij zich goed voelt’. Maar wat je niet kunt zien aan hoe je paard zich voelt, is de staat van de hypofyse. Het is zeer waarschijnlijk dat het opzwellen van de hypofyse verergert als deze niet voldoende wordt geremd met pergolide.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

Pergolide wordt in de lever afgebroken (gemetaboliseerd) en de afbraakproducten (metabolieten) worden voornamelijk via de urine uitgescheiden. Een klein deel van de metabolieten kan in de darmen terechtkomen en dus in de mest. Als het medicijn niet helemaal wordt afgebroken, kunnen kleine hoeveelheden ervan ook in de mest zitten.

Kortom: hoewel het lichaam efficiënt is in het afbreken van medicijnen, kunnen er dus sporen van pergolide of afbraakproducten ervan in de mest aanwezig zijn. Deze komen vervolgens in de bodem terecht waar ze invloed zouden kunnen hebben op het bodemleven.

De planten die in de bemeste grond groeien kunnen deze afbraakproducten of de werkzame stof opnemen, waarna ze in jouw lichaam terechtkomen. De kans dat ze vervolgens directe gezondheidsproblemen veroorzaken is klein. De langetermijneffecten van het consumeren van kleine hoeveelheden medicijnresten zijn echter niet goed bekend. Wat betreft pergolide, is daar zelfs helemaal niets over bekend.

Groenten met wortels die diep in de grond reiken, nemen meer van dit soort stoffen op. Denk hierbij aan wortelen, radijsjes en pastinaak.

Wil je het zekere voor het onzekere nemen en toch de mest gebruiken, doe dit dan pas na een periode van compostering van minimaal zes maanden tot een jaar. Of gebruik het gewoon niet; dan weet je het 100% zeker.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

Het is inderdaad een hoge uitslag, maar het is belangrijk om te begrijpen dat de relatie tussen de ACTH-waarde en de ernst van PPID niet strikt lineair is. Een waarde van 500 betekent niet per se dat de ziekte twee keer zo ernstig is als bij een waarde van 250.

Hoewel hogere ACTH-waarden kunnen wijzen op een verder gevorderd stadium van PPID, zijn er ook andere factoren die de ernst van de aandoening bepalen, zoals het klinische beeld en hoe goed je paard reageert op de behandeling. Sommige paarden reageren vrij snel op de voorgeschreven dosis, waarbij hun ACTH-waarde bijvoorbeeld van 450 naar 150 daalt (drie keer zo laag). Andere paarden doen er langer over en hebben daarbij een hogere dosis nodig om bijvoorbeeld van 150 naar 75 te komen (een halvering).

ACTH test bepaling cushing ppid herfst waarde waarden bloedonderzoek

Schiet dus niet direct in de paniek als je zo’n hoge waarde ziet staan, maar overleg met je dierenarts over hoe deze uitslag zich verhoudt tot het klinisch beeld. En laat een maand na het beginnen met de medicatie opnieuw bloedonderzoek doen om te kijken óf en hoe veel de waarde gedaald is. Op basis hiervan -en het klinisch beeld- kan vervolgens ook de medicatie naar boven of beneden bijgesteld worden.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

Prascend™, maar ook andere merken pergolide, zoals Pergoquin™, Pergolife™ en Pergosafe™, zijn dopamine-agnonisten. Dit wil zeggen dat ze de dopamine vervangen waar paarden met PPID (de ziekte die we vroeger ‘Cushing’ noemden) een tekort aan hebben.

Pergolide

In deze medicijnen zit de stof pergolide. Die zorgt ervoor dat de hypofyse weer afgeremd wordt en beter zijn werk gaat doen en stopt met het maken van te veel hormonen. De hormonale verstoring, die bij PPID-paarden voor zo veel problemen zorgt, wordt geheel of gedeeltelijk opgelost. De meeste ziekteverschijnselen verminderen of verdwijnen. Helaas kan pergolide de ziekte niet genezen.

Dosering bijstellen

Je paard zal het medicijn de rest van zijn leven nodig hebben, omdat de zenuwschade waardoor het lichaam niet genoeg dopamine kan maken onherstelbaar is. De dosering moet met het ouder worden meestal ook omhoog bijgesteld worden. Laat je paard daarom twee keer per jaar testen. Eén van die twee keer moet tijdens de seizoensgebonden stijging zijn.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID en hoe je deze ziekte kunt behandelen? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

De ziekte van Cushing

De ziekte van Cushing wordt veroorzaakt door een goedaardig gezwel in de zogeten voorkwab van de hypofyse (hersenaanhangsel), wat leidt tot overproductie van het hormoon ACTH en daardoor een te hoge cortisolproductie door de bijnieren. Bij paarden komt deze ziekte zo goed als niet voor.

Het syndroom van Cushing

Het syndroom van Cushing is een koepelterm voor alle klachten die worden veroorzaakt door te veel cortisol in het bloed. Dit kan ontstaan door de ziekte van Cushing (wat dus uiterst zeldzaam is bij paarden), langdurig gebruik van synthetische corticosteroïden, of door bijnierafwijkingen.

PPID

Bij PPID is de middenkwab van de hypofyse hormonaal ontregeld. Dit komt doordat hij niet voldoende geremd wordt door dopamine vanuit de hypothalamus (een deel van de hersenen). De hormonale ontregeling veroorzaakt een groot deel van de verschijnselen van PPID.

De neurologische verschijnselen, zoals blindheid en ataxie, komen doordat de hypofyse in een laat stadium van PPID gaat opzwellen en op omliggende hersenweefsel drukt.

Share

Maar nu wil je echt alles weten over hoefbevangenheid of PPID

Dat komt goed uit. Lees de artikelen op deze site of bestel een van deze boeken. Ze gaan jou en je paard, pony of ezel enorm helpen.

c Alles uitvouwen C Alles invouwen

4. Behandeling: wat te doen bij hoefbevangenheid? (1)

Pergolide wordt in de lever afgebroken (gemetaboliseerd) en de afbraakproducten (metabolieten) worden voornamelijk via de urine uitgescheiden. Een klein deel van de metabolieten kan in de darmen terechtkomen en dus in de mest. Als het medicijn niet helemaal wordt afgebroken, kunnen kleine hoeveelheden ervan ook in de mest zitten.

Kortom: hoewel het lichaam efficiënt is in het afbreken van medicijnen, kunnen er dus sporen van pergolide of afbraakproducten ervan in de mest aanwezig zijn. Deze komen vervolgens in de bodem terecht waar ze invloed zouden kunnen hebben op het bodemleven.

De planten die in de bemeste grond groeien kunnen deze afbraakproducten of de werkzame stof opnemen, waarna ze in jouw lichaam terechtkomen. De kans dat ze vervolgens directe gezondheidsproblemen veroorzaken is klein. De langetermijneffecten van het consumeren van kleine hoeveelheden medicijnresten zijn echter niet goed bekend. Wat betreft pergolide, is daar zelfs helemaal niets over bekend.

Groenten met wortels die diep in de grond reiken, nemen meer van dit soort stoffen op. Denk hierbij aan wortelen, radijsjes en pastinaak.

Wil je het zekere voor het onzekere nemen en toch de mest gebruiken, doe dit dan pas na een periode van compostering van minimaal zes maanden tot een jaar. Of gebruik het gewoon niet; dan weet je het 100% zeker.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

8. PPID: de ziekte die we vroeger 'Cushing' noemden (9)

PPID (de ziekte die we vroeger ‘Cushing‘ noemden) doet op zichzelf geen pijn. Het veroorzaakt wel allerlei complicaties, waarvan sommige pijnlijk kunnen zijn. Paarden met PPID hebben vaker abcessen, ontstekingen en infecties. Die kunnen pijnlijk zijn. Sommige PPID-ers hebben een ernstig en pijnlijk gebitsprobleem: EOTRH. Vraag je paardentandarts wat hij kan doen om de pijn te verlichten.

Maar het bekendste en pijnlijkste probleem waar veel PPID-paarden last van hebben is natuurlijk hoefbevangenheid. Zorg dat je paard zo snel mogelijk de juiste hoefzorg krijgt. Zoek een goede hoefverzorger. Koop hoefschoenen met zachte inlegzooltjes.

Echt alles weten over PPID?

Wil je heel veel toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

In een groot onderzoek uit 2016 met paarden van alle leeftijden, was de gemiddelde leeftijd waarop de diagnose PPID gesteld werd 21 jaar [1]. Hun gemiddelde levensverwachting na diagnose was nog bijna tien jaar. 31 jaar is dus goed haalbaar.

Je zult vaak wel extra moeite moeten doen om de laatste levensjaren zo comfortabel en pijnloos mogelijk te laten zijn. Hoe je dat doet, lees je in dit boek:

Share

Pergolide (voor paarden bekend onder de merknamen Prascend™, Pergoquin™, Pergolife™ en Pergosafe™) werd in 2007 van de markt gehaald vanwege complicaties bij parkinsonpatiënten, met name problemen met de hartkleppen. Maar de effecten van geneesmiddelen kunnen variëren tussen diersoorten en deze problemen zijn bij paarden nog niet waargenomen.

Wat zegt de wetenschap?

Er zijn twee onderzoeken die grondig naar dit onderwerp hebben gekeken. De onderzoekers concludeerden dat de behandeling van PPID met pergolide geen invloed heeft op de hartkamerfunctie, geen afwijkingen aan de hartkleppen veroorzaakte [1] en ook geen invloed had op de hartslag als reactie op inspanning [2].

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

Van midden–juli t/m midden–november produceert de hypofyse meer ACTH. Dit noemen we de seizoensgebonden stijging. In september en oktober bereikt deze stijging zijn hoogtepunt. Bij paarden met PPID zijn de waarden in die periode veel hoger dan bij gezonde paarden. Daarom kun je dan het beste een ACTH-test laten doen, aangezien het verschil tussen paarden mét en zónder PPID veel eenvoudiger te meten is. Hierdoor zijn ook vroege gevallen makkelijker te herkennen.

seizoensgebonden stijging, stress, ontsteking, immuunsysteem, voeding, beweging, pijnmanagement, hoefbevangenheid, weidegang, gras, suikergehalte, koolhydraten, lichaamsconditie, leptine, pijnstilling, pijnbestrijding, voermanagement, hyperglycemie, corticotropine, monitoring, risicofactoren, insulineresistentie, cushing, laminitis, hormonen, cortisol, diagnose, symptomen, behandeling, medicatie, pergolide, paarden, pony's, bloedtest, endocrien, glucose, overgewicht, metabolisme, management, preventie, dierenarts
Bij weinig overtuigende klinische verschijnselen, zou een test meer zekerheid kunnen geven

Referentiewaarden

De referentiewaarden (normaalwaarden) van het laboratorium zijn aangepast om rekening te houden met de seizoensgebonden stijging, zodat de kans op fout-positieve en fout-negatieve resultaten zo klein mogelijk is.

In 2010 is er een onderzoek gedaan met bloedmonsters van meer dan 1000 paarden. Op basis daarvan zijn referentiewaarden vastgesteld die we sindsdien gebruiken voor paarden die leven in de gematigde zone van het noordelijk halfrond [1]. Dit systeem, dat nunog het meest gebruikt wordt in Nederland en België, gaat uit van twee mogelijke uitkomsten, namelijk wel of geen PPID. Van november–juli geldt een paard als PPID-positief als de waarde hoger is dan 29 pg/ml (picogram per milliliter). Van augustus–oktober ligt de grens bij 47 pg/ml.

ACVIM-waarden

Onlangs zijn door The American College of Veterinary Internal Medicine (ACVIM) veel hogere grenswaarden gedefinieerd voor de diagnose van PPID in de herfstmaanden (tabel 1). De seizoensgebonden stijging begint volgens de ACVIM ook eerder en loopt langer door. De piek ligt nog steeds in september en oktober. De indeling maakt onderscheid tussen negatief, twijfelgeval en positief. Deze indeling begint ook in Nederland en Vlaanderen steeds vaker gebruikt te worden.

EEG-waarden

De PPID-werkgroep van de Equine Endocrinology Group (EEG) adviseert een indeling in vier perioden (tabel 2). Deze indeling wordt bij ons nog niet veel gebruikt, maar begint wel steeds meer voet aan de grond te krijgen. En dat is goed nieuws omdat deze nog gedetailleerder is en minder kans geeft op fout-positieve of negatieve uitkomsten.

seizoensgebonden stijging ACVIM EEG referentiewaarden ACTH ACTH-bepaling vals-positief vals-negatief pseudocushing Cushing PPID bloedwaardes laboratoriumuitslag farmacofobie

Worden die testen niet vooral aangeboden omdat het de fabrikanten van pergolide geld oplevert?

Het testen doe je, als het goed is, in het belang van het paard. Dit belang moet losstaan van het feit dat medicijnen geld kosten, net als alle andere therapieën en remedies trouwens. Wie ze aanbiedt, verdient daar geld aan.

Vergeet ook niet dat je door te testen juist veel nauwkeuriger de dosering kunt aanpassen, bijvoorbeeld door deze naar beneden bij te stellen, een verhoging tot een minimum te beperken of dit nog even uit te stellen. Zo kun je als paardeneigenaar/consument niet alleen voorkomen dat je paard overbehandeld wordt, maar zelfs voorkomen dat de producent te veel geld verdient, mocht dat heel belangrijk voor je zijn.

Boehringer Ingelheim, de fabrikant van Prascend™, biedt elke herfst 50% korting op de laboratoriumkosten van de ACTH-test. In de kleine lettertjes staat wel dat deze korting alleen geldt als de dierenarts vervolgens Prascend™ voorschrijft. Aan jou de keuze wat je liever hebt, circa 30 euro korting of meer keuzevrijheid.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek‘.

Share

Nee, dat moet je niet doen. Zowel Prascend™ als andere merken van pergolide, zoals Pergoquin™, Pergolife™ en Pergosafe™, hebben een korte halfwaardetijd (de tijd waarin de hoeveelheid van een medicijn in het lichaam afneemt tot de helft), die ongeveer zes uur bedraagt.

Hormonale schommelingen

Als je het medicijn om de dag toedient, zal het op de tweede dag nauwelijks nog effect hebben. Hierdoor kunnen hormonale schommelingen ontstaan, wat voor een paard met PPID, dat al zoveel last heeft van hormonale ontregeling, een slecht idee is.

Hypofysevergroting

Sommige mensen zeggen dat ze het toch doen omdat ze aan hun paard zien ‘dat hij zich goed voelt’. Maar wat je niet kunt zien aan hoe je paard zich voelt, is de staat van de hypofyse. Het is zeer waarschijnlijk dat het opzwellen van de hypofyse verergert als deze niet voldoende wordt geremd met pergolide.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

Pergolide wordt in de lever afgebroken (gemetaboliseerd) en de afbraakproducten (metabolieten) worden voornamelijk via de urine uitgescheiden. Een klein deel van de metabolieten kan in de darmen terechtkomen en dus in de mest. Als het medicijn niet helemaal wordt afgebroken, kunnen kleine hoeveelheden ervan ook in de mest zitten.

Kortom: hoewel het lichaam efficiënt is in het afbreken van medicijnen, kunnen er dus sporen van pergolide of afbraakproducten ervan in de mest aanwezig zijn. Deze komen vervolgens in de bodem terecht waar ze invloed zouden kunnen hebben op het bodemleven.

De planten die in de bemeste grond groeien kunnen deze afbraakproducten of de werkzame stof opnemen, waarna ze in jouw lichaam terechtkomen. De kans dat ze vervolgens directe gezondheidsproblemen veroorzaken is klein. De langetermijneffecten van het consumeren van kleine hoeveelheden medicijnresten zijn echter niet goed bekend. Wat betreft pergolide, is daar zelfs helemaal niets over bekend.

Groenten met wortels die diep in de grond reiken, nemen meer van dit soort stoffen op. Denk hierbij aan wortelen, radijsjes en pastinaak.

Wil je het zekere voor het onzekere nemen en toch de mest gebruiken, doe dit dan pas na een periode van compostering van minimaal zes maanden tot een jaar. Of gebruik het gewoon niet; dan weet je het 100% zeker.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

Het is inderdaad een hoge uitslag, maar het is belangrijk om te begrijpen dat de relatie tussen de ACTH-waarde en de ernst van PPID niet strikt lineair is. Een waarde van 500 betekent niet per se dat de ziekte twee keer zo ernstig is als bij een waarde van 250.

Hoewel hogere ACTH-waarden kunnen wijzen op een verder gevorderd stadium van PPID, zijn er ook andere factoren die de ernst van de aandoening bepalen, zoals het klinische beeld en hoe goed je paard reageert op de behandeling. Sommige paarden reageren vrij snel op de voorgeschreven dosis, waarbij hun ACTH-waarde bijvoorbeeld van 450 naar 150 daalt (drie keer zo laag). Andere paarden doen er langer over en hebben daarbij een hogere dosis nodig om bijvoorbeeld van 150 naar 75 te komen (een halvering).

ACTH test bepaling cushing ppid herfst waarde waarden bloedonderzoek

Schiet dus niet direct in de paniek als je zo’n hoge waarde ziet staan, maar overleg met je dierenarts over hoe deze uitslag zich verhoudt tot het klinisch beeld. En laat een maand na het beginnen met de medicatie opnieuw bloedonderzoek doen om te kijken óf en hoe veel de waarde gedaald is. Op basis hiervan -en het klinisch beeld- kan vervolgens ook de medicatie naar boven of beneden bijgesteld worden.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID in het algemeen en over behandelopties in het bijzonder? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

Prascend™, maar ook andere merken pergolide, zoals Pergoquin™, Pergolife™ en Pergosafe™, zijn dopamine-agnonisten. Dit wil zeggen dat ze de dopamine vervangen waar paarden met PPID (de ziekte die we vroeger ‘Cushing’ noemden) een tekort aan hebben.

Pergolide

In deze medicijnen zit de stof pergolide. Die zorgt ervoor dat de hypofyse weer afgeremd wordt en beter zijn werk gaat doen en stopt met het maken van te veel hormonen. De hormonale verstoring, die bij PPID-paarden voor zo veel problemen zorgt, wordt geheel of gedeeltelijk opgelost. De meeste ziekteverschijnselen verminderen of verdwijnen. Helaas kan pergolide de ziekte niet genezen.

Dosering bijstellen

Je paard zal het medicijn de rest van zijn leven nodig hebben, omdat de zenuwschade waardoor het lichaam niet genoeg dopamine kan maken onherstelbaar is. De dosering moet met het ouder worden meestal ook omhoog bijgesteld worden. Laat je paard daarom twee keer per jaar testen. Eén van die twee keer moet tijdens de seizoensgebonden stijging zijn.

Echt alles weten over PPID?

Wil je nog veel meer toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde kennis, inzichten en adviezen over PPID en hoe je deze ziekte kunt behandelen? Lees dan ‘Het PPID-boek’.

Share

De ziekte van Cushing

De ziekte van Cushing wordt veroorzaakt door een goedaardig gezwel in de zogeten voorkwab van de hypofyse (hersenaanhangsel), wat leidt tot overproductie van het hormoon ACTH en daardoor een te hoge cortisolproductie door de bijnieren. Bij paarden komt deze ziekte zo goed als niet voor.

Het syndroom van Cushing

Het syndroom van Cushing is een koepelterm voor alle klachten die worden veroorzaakt door te veel cortisol in het bloed. Dit kan ontstaan door de ziekte van Cushing (wat dus uiterst zeldzaam is bij paarden), langdurig gebruik van synthetische corticosteroïden, of door bijnierafwijkingen.

PPID

Bij PPID is de middenkwab van de hypofyse hormonaal ontregeld. Dit komt doordat hij niet voldoende geremd wordt door dopamine vanuit de hypothalamus (een deel van de hersenen). De hormonale ontregeling veroorzaakt een groot deel van de verschijnselen van PPID.

De neurologische verschijnselen, zoals blindheid en ataxie, komen doordat de hypofyse in een laat stadium van PPID gaat opzwellen en op omliggende hersenweefsel drukt.

Share
Share